RFID w zarządzaniu opakowaniami zwrotnymi

Sprawne zarządzanie opakowaniami zwrotnymi (RTI – Returnable Transport Items) staje się coraz bardziej istotne w wielu współczesnych łańcuchach dostaw.

Znaczenie tego obszaru jest tym większe, im większa skala wykorzystania RTI w procesach logistycznych. Nawet jeśli nie wszystkie produkty są dystrybuowane za pośrednictwem RTI, ale opakowania są kosztowne (np. piwne kegi), usprawnienia w zarządzaniu RTI mogą przynieść odczuwalne korzyści dla firmy.

Uczestnicy procesu

W procesach wykorzystujących RTI występują najczęściej trzy podstawowe podmioty:

• producenci RTI – przedsiębiorstwa wytwarzające opakowania zwrotne,
• dostawcy – wykorzystujący opakowania zwrotne do pakowania w nie swoich produktów, które następnie wysyłane są do odbiorców,
• odbiorcy – przedsiębiorstwa sprzedające finalne produkty dostarczone do nich w opakowaniach zwrotnych.

Dodatkowo, w niektórych łańcuchach dostaw mogą występować także inne podmioty, takie jak np. operator logistyczny, odpowiedzialny za przesyłanie materiałów, czy też za odbieranie opakowań zwrotnych od odbiorców.

Co po kolei w RTI

Opakowania zwrotne takie jak palety, kratki, piwne kegi czy innego rodzaju kontenery, wysyłane są do odbiorców towaru wraz z zawartością, po czym po ich opróżnieniu zwracane są do punktu wydającego.

Przebieg przykładowego procesu wydania i przyjęcia opakowań zwrotnych (RTI)

Modelowy proces obrotu opakowań zwrotnych pomiędzy dostawcą a odbiorcą został przedstawiony na schemacie.

Firma A (dostawca) odpowiedzialna jest za zapakowanie swoich materiałów do opakowań zwrotnych (np. kratki) oraz za powtórne przyjęcie po ich odesłaniu przez odbiorcę. Przyjęciu zwracanych opakowań najczęściej towarzyszy inspekcja opakowań, która eliminuje wadliwe, czy też uszkodzone jednostki oraz przekazuje pozostałe do ponownego wykorzystania.

Firma B (odbiorca) przyjmuje i rozpakowuje opakowania zwrotne oraz przekazuje je z powrotem do dostawcy albo każdorazowo, bądź też większymi partiami i osobnym transportem, w zależności od rodzaju opakowań i umów pomiędzy dostawcą, a odbiorcą.

Wyzwania

Z opisanymi procesami wiążą się następujące problemy:

• brakuje dokładnej kontroli nad ich stanem, co skutkuje zwiększonymi stanami zapasowymi, w celu uniknięcia ich braku podczas pakowania,
• ich wydawanie oraz zwrot są kosztowne (ze względu na konieczność ręcznego liczenia), co przysparza kosztów, wiąże się z ryzykiem błędów, oraz opóźnia proces,
• procesy inspekcji opakowań zwrotnych zabierają bezcenny czas, który mógłby być spożytkowany w inny – bardziej dochodowy sposób.

Czy można temu zaradzić? Jak wykorzystanie nowoczesnej technologii może sprawić, że procesy te staną się prostsze i szybsze?

Na kłopoty: RFID

W celu usprawnienia procesów obsługi opakowań zwrotnych wykorzystać można coraz popularniejszą technologię RFID (Radio Frequency Identification). RFID umożliwia odczytywanie metek radiowych za pomocą czytników (ręcznych, bramowych).

Metki radiowe z racji właściwości (większa niż w przypadku kodów kreskowych odporność na uszkodzenia, możliwość skanowania większej ilości obiektów jednocześnie) doskonale nadają się do oznaczania opakowań zwrotnych, których wykorzystanie w procesach logistycznych jest stosunkowo długie i nie ogranicza się do pojedynczego przepływu.

Organizacja EPCglobal, zajmująca się przygotowywaniem standardów RFID, opracowała typ elektronicznego kodu produktu specjalnie do zastosowań dla opakowań zwrotnych – GRAI (Global Returnable Asset Identifier).

W skład kodu GRAI wchodzi między innymi prefix firmy, typ opakowania zwrotnego, jak również numer seryjny opakowania zwrotnego.

RTI w aplikacjach SAP 

Produkt firmy SAP – SAP AutoID Infrastructure jest standardowym komponentem pozwalającym na wykorzystanie technologii RFID w systemach SAP. Jednym ze scenariuszy wspieranych przez SAP AutoID Infrastructure jest obsługa opakowań zwrotnych.

W podstawowym zakresie obejmuje to zarówno procesy po stronie dostawców (pakowania, wydania zapakowanych opakowań, przyjęcia pustych opakowań), jak również procesy po stronie odbiorców (przyjęcie opakowań z materiałami, rozpakowywanie oraz wydanie RTI do dostawcy).

Obsługa procesów RTI w SAP AutoID Infrastructure odbywa się za pomocą urządzeń mobilnych, takich jak mobilne (ręczne) czytniki RFID. Z ich pomocą można wykonywać procesy przewidziane w SAP AutoID Infrastructure w celu obsługi przepływów opakowań zwrotnych od dostawcy do odbiorcy i w drugą stronę.

SAP AutoID Infrastructure umożliwia zastosowanie rożnych poziomów opakowań. Można zapakować identyfikowalne radiowo opakowania zwrotne razem z innymi identyfikowalnymi radiowo materiałami, np. produktami, czy też paletami.

Jednym z przewidzianych scenariuszy jest także zapakowanie do opakowania zwrotnego, opatrzonego metką radiową, materiałów identyfikowanych powszechnie stosowanymi kodami kreskowymi.

Każdy odczyt dokonany za pomocą czytników RFID potwierdzający wydania, przyjęcia, przesunięcia etc. jest zapisywany w bazie danych co umożliwia sprawdzenie, gdzie i przez jaki czas znajdowało się dane opakowanie (w jakim składzie, strefie).

Więcej kontroli

Jedną z nowych opcji jest możliwość dokonywania odczytów wszystkich produktów w danej lokalizacji i porównaniu odczytu ze stanem zapisanym w bazie danych. Pozwala to na szybkie wykrycie brakujących materiałów na stanie, bez konieczności ich ręcznego liczenia.

Takie rozwiązanie umożliwia nie tylko szybkie i sprawne przeprowadzenie tego procesu. Poprzez oszczędność czasu może on być częściej wykonywany, zwiększając kontrolę stanu materiałów posiadających metki radiowe.

Wykorzystując hurtownię danych SAP BW łącznie z SAP AutoID Infrastructure, można otrzymać wiele rodzajów raportów przydatnych w zarządzaniu materiałami zwrotnymi. Informują one o ilości materiałów w poszczególnych lokalizacjach (składach), jak również o jakości odczytu metek radiowych przez czytniki.

Szybszy obrót, niższe koszty

Korzyści związane z obsługą procesów opakowań zwrotnych za pomocą RFID obejmują zarówno zmniejszenie przechowywanych na magazynie ilości tych opakowań (optymalizacja magazynów), jak również znaczne przyspieszenie obsługi tych procesów dzięki wykorzystaniu czytników RFID:

• sprawniejsze zarządzanie aktywami w postaci opakowań zwrotnych, prowadzące do zmniejszenia ich liczby, koniecznej do obsługi procesu
• szybsza obsługa wydań i przyjęć opakowań zwrotnych
• dokładniejsza informacja o ilościach RTI u poszczególnych odbiorców
• przyspieszona obsługa inspekcji opakowań zwrotnych
• zmniejszona ilość błędów poprzez zwiększenie automatyzacji procesów związanych z obsługą RTI
• zmniejszenie kosztów kontroli przypływu opakowań zwrotnych

W stronę dalszych korzyści

RFID jest obecnie bardzo modną technologią. Dużo się o niej mówi, jednak wiele przedsiębiorstw obawia się jej szerokiego zastosowania. Sceptycy utrzymują, że z wykorzystaniem RFID nie wiążą się jasne korzyści finansowe, a samo wdrożenie jest kosztowne.

Tymczasem obsługa procesów RTI za pomocą technologii RFID daje jasne i wymierne korzyści przy stosunkowo niewielkim wkładzie finansowym. Warto zauważyć, że w przeciwieństwie do obrotu opakowaniami jednorazowymi, metki na RTI wykorzystywane są wielokrotnie – aż do utylizacji danego kontenera, kratki itd.

Ponadto, dla firm upatrujących w RFID dużą szansę na usprawnienie procesów logistycznych, wdrożenie RFID dla obrotu RTI może dać niepowtarzalną możliwość zapoznania się z działaniem tej technologii i zdobycie nieocenionego doświadczenia na przyszłość, w kolejnych projektach wykorzystujących RFID na o wiele większą skalę.