W przedsiębiorstwach, w których poziom satysfakcji klientów jest zależny od jakości wyrobu, trudno sobie wyobrazić efektywną produkcję bez wykorzystania narzędzi informatycznych do zarządzania narzędziami produkcyjnymi i środkami kontrolno-pomiarowymi. Dla wielu przedsiębiorstw ścisłe przestrzeganie harmonogramu kontroli narzędzi i dokumentacji wyników ich kontroli jest obowiązkowe, szczególnie dla tych, które wdrożyły systemy zarządzania jakością z rodziny ISO (ISO 9001, ISO 17025 i ISO 10012). W normach jasno zdefiniowano, w jaki sposób narzędzia mają być kontrolowane i dokumentowane. Jedną z konsekwencji nieprzestrzegania lub niezgodności z zapisami norm może być nawet pociągnięcie do odpowiedzialności karnej.

Odpowiednie narzędzia informatycznie pozwalają zadbać o to, by narzędzia i przyrządy kontrolno-pomiarowe były ewidencjonowane i zarządzane zgodnie z wymaganiami. Szczególnie ważne jest przestrzeganie zapisów dotyczących przeglądów, legalizacji i kalibracji, które są warunkiem spełnienia wymogów regulacyjnych.

Aby jednak zapewnić nie tylko kontrolę narzędzi i przyrządów pomiarowych oraz dokumentację wyników ich kontroli, ale także wspierać procesy powiązane, to jest zarządzać bazą narzędzi i przyrządów kontrolno-pomiarowych, prowadzić ewidencję miejsca ich przebywania oraz realizować naprawy oraz likwidacje, konieczne jest zastosowanie oprogramowania „uszytego” na potrzeby przedsiębiorstwa.

Narzędzia w SAP

Wychodząc naprzeciw wymaganiom norm jakościowych (ISO 9001, ISO 17025 oraz ISO 10012), a także oczekiwaniom firm związanym z zarządzaniem narzędziami i sprzętem kontrolno-pomiarowym, BCC przygotowało rozwiązanie do obsługi gospodarki narzędziowej oparte na standardzie systemu SAP. Rozwiązanie jest przeznaczone dla firm z wielu branż, szczególnie firm produkcyjnych: spożywczych oraz farmaceutycznych, motoryzacyjnych, budowlanych itp. Może być ono wykorzystane wszędzie tam, gdzie używa się narzędzi i przyrządów kontrolno-pomiarowych.

Rozwiązanie do zarządzania narzędziownią w całości jest oparte na standardowych funkcjonalnościach systemu SAP ERP, dzięki czemu nie wiąże się z dodatkowymi kosztami licencji czy integracji i pozwala na optymalne wykorzystanie możliwości SAP. Wykorzystano w nim funkcje dostępne w narzędziach gospodarki materiałowej (SAP MM), gospodarki remontowej (SAP PM), module zarządzania jakością (SAP QM) oraz funkcje finansowo-kontrolingowe (SAP FI/CO/AA). Zastosowanie funkcjonalności z powyższych obszarów zapewnia pełną integrację w ramach systemu SAP ERP, co ma istotny wpływ na spójność procesów biznesowych w przedsiębiorstwie oraz możliwe do osiągnięcia korzyści z ich integracji w jednym narzędziu.

Poniżej przedstawiono zastosowanie rozwiązanie do zarządzania narzędziami i sprzętem kontrolno-pomiarowym w najważniejszych procesach.

Zakupy narzędzi i przyrządów

Realizacja procesu zakupu narzędzi i przyrządów pomiarowych na potrzeby przedsiębiorstwa odbywa się w module gospodarki materiałowej. Wykorzystuje się standardowe dokumenty, to jest zgłoszenia zapotrzebowania i zamówienia, oraz ruchy magazynowe w celu rejestracji zakupionych materiałów w zakładzie (wypożyczalni narzędzi). Rejestracja kosztów związanych z zakupem jest realizowana w obszarze finansowo-kontrolingowym oraz środków trwałych (w przypadku obiektów, które są traktowane jako środki trwałe).

Zarządzanie bazą narzędzi i przyrządów

Realizacja tego procesu odbywa się w module gospodarki remontowej. Na potrzeby charakterystyki poszczególnych urządzeń (narzędzi lub przyrządów pomiarowych) zostaną skonfigurowane i zastosowane odpowiednie rekordy danych podstawowych urządzeń. Istotnym elementem jest duża elastyczność dopasowania zakresu danych podstawowych charakteryzujących dany obiekt oraz możliwość definiowania statusów pól dla poszczególnych informacji o obiekcie, np. obowiązkowość pola opisującego obiekt.

Dodatkowo do opisu obiektów gospodarki remontowej za pomocą cech i do grupowania podobnych obiektów w klasy według dowolnie definiowalnych kryteriów u klienta zostanie zastosowany mechanizm klasyfikacji. Klasyfikacja umożliwi także szybkie wyszukiwanie obiektów według zadanych kryteriów, np. rodzaj narzędzia, średnica, rozmiar, zastosowanie itp., oraz raportowanie. Zastosowanie funkcjonalności załączania dokumentacji do obiektów technicznych pozwala na przypisanie do każdego obiektu w formie elektronicznej zdjęć, protokołów, zestawień, świadectw legalizacji itp.

Okresy wykorzystania urządzenia są rejestrowane w jego rekordzie historycznym, możliwy jest przegląd dokumentów dotyczących wszystkich faz eksploatacji urządzenia, od zakupu (lub produkcji) do wycofania z eksploatacji. W celu jednoznacznej identyfikacji materiału i urządzenia zastosowano funkcjonalność zarządzania numerami seryjnymi, co zapewni śledzenie przyjęć i wydań poszczególnych urządzeń w ramach zakładu i do odbiorców zewnętrznych. Numer seryjny dla materiału/urządzenia będzie zakładany (ręcznie lub automatycznie) podczas przyjęcia narzędzia lub przyrządu pomiarowego do magazynu w referencji do numeru zamówienia.

Dodatkową funkcją jest możliwość zastosowania statusów dla urządzeń, np. przyrząd w kontroli jakości, przyrząd w legalizacji, narzędzie do kasacji itp., co pozwoli na wyszukiwanie i wyświetlanie po statusie oraz raportowanie dla wskazanych obiektów. Statusy mogą być nadawane ręcznie lub automatycznie.

W sytuacji gdy konieczny będzie zakup poszczególnych narzędzi lub przyrządów kontrolno-pomiarowych z uwagi na ich niski stan w magazynie (np. w wyniku wycofania ich z eksploatacji po podjęciu decyzji o złomowaniu), odpowiednie informacje w rekordzie danych podstawowych materiału pozwolą na automatyczne wygenerowanie zapotrzebowania na jego zakup.

Wypożyczanie

Wypożyczanie narzędzi i przyrządów pomiarowych (pracownikom lub na zewnątrz, w ramach świadczonych usług), jest obsługiwane wmodule gospodarki materiałowej SAP poprzez zastosowanie standardowej funkcjonalności przesunięć magazynowych.

Każdy z pracowników będzie funkcjonował w systemie jako „dostawca”. Przesuwanie oprzyrządowania z wypożyczalni do pracownika (dostawcy) będzie powodowało zmniejszenie się zapasu w wypożyczalni oraz pojawienie się go na stanie u konkretnego pracownika. W systemie będzie dostępna informacja (raport standardowy) o ogólnej liczbie zapasu danego przyrządu w firmie, z jednoznacznym wskazaniem, u kogo znajdują się poszczególne egzemplarze.

Przeglądy okresowe

Realizacja przeglądów okresowych narzędzi i przyrządów pomiarowych odbywa się w gospodarce remontowej poprzez zastosowanie funkcjonalności obsługi planowej. Obsługa planowa obejmuje plany prac opisujących zakres przeglądu, a także plany obsługi pojedynczego cyklu (tzn. czynności zawarte w planie prac są realizowane z tą samą częstotliwością) oraz plany obsługi ze strategią (tzn. czynności zawarte w planie prac są wykonywane z różną częstotliwością).

Wykorzystanie funkcji obsługi planowej pozwala na automatyczne tworzenie dokumentów zawiadomień lub zleceń w przypadku konieczności realizacji prac zgodnie z harmonogramem, np. co sześć miesięcy, lub zużyciem narzędzia lub przyrządu pomiarowego.

Legalizacja i kalibracja

Funkcjonalność zleceń obsługi dostępna w SAP PM oraz funkcjonalności QM są wykorzystywane do obsługi procesu legalizacji i kalibracji narzędzi i przyrządów pomiarowych. Zlecenia obsługi mogą być generowane z systemu automatycznie na podstawie planu obsługi lub tworzone ręcznie, na podstawie zawiadomień. Integracja z narzędziami SAP do zarządzania jakością umożliwi opracowanie cech kontrolnych na potrzeby legalizacji i kalibracji narzędzi lub przyrządów pomiarowych, rejestrację wartości dla cech oraz przetwarzanie zleceń pod kątem decyzji użycia kontrolowanego narzędzia.

Regeneracja

Kolejna funkcjonalność SAP WM – zlecenia regeneracji została wykorzystana do obsługi procesu regeneracji narzędzi i przyrządów. Zlecenia regeneracji są generowane ręcznie, bezpośrednio, bez odniesienia do zawiadomienia lub na podstawie utworzonych zawiadomień, np. gdy w wyniku kontroli podczas przeglądu okresowego lub legalizacji/kalibracji pojawia się potrzeba regeneracji narzędzia. Integracja z SAP QM umożliwia przeprowadzenie kontroli narzędzia lub przyrządu po regeneracji.

Regeneracja może być przetwarzana wewnętrznie lub zewnętrznie. Integracja z modułem gospodarki materiałowej pozwala na utworzenie i transfer zgłoszeń zapotrzebowania i zamówień na wykonanie usługi do dostawcy oraz potwierdzanie realizacji usług, w przypadku gdy regeneracja jest przeprowadzana przez firmę zewnętrzną. Z kolei integracja z narzędziami finansowo-kontrolingowymi zapewnia rozliczanie kosztów regeneracji rejestrowanych na zleceniach na odpowiednie obiekty kontrolingowe.

Likwidacja narzędzi i przyrządów pomiarowych

Likwidacja narzędzi i przyrządów pomiarowych jest realizowana w SAP WM, z wykorzystaniem funkcjonalności przesunięć magazynowych. Narzędzie zostaje zdjęte ze stanu magazynu, a w obszarze systemu zarządzającym gospodarką remontową zostaje mu nadany odpowiedni status (urządzenie do usunięcia, urządzenie zezłomowane itp.).

Raportowanie

Na potrzeby raportowania dla powyższych obszarów w systemie są dostępne predefiniowane raporty, które mogą zostać dostosowane do indywidualnych potrzeb użytkowników. W przypadku dodatkowych potrzeb raportowych (raporty specyficzne dla klienta) możliwe jest utworzenie zestawień dedykowanych poprzez wykorzystanie narzędzi programistycznych.

Od zakupu po likwidację w SAP

Opisane rozwiązanie jest w pełni konfigurowalne, co oznacza, że możliwe jest dostosowanie przebiegu poszczególnych procesów jak również zakresu danych na potrzeby danego przedsiębiorstwa. Integracja z obszarami logistycznymi i finansowymi w ramach systemu SAP zapewnia spójną obsługę i kontrolę kosztów procesów związanych narzędziami i sprzętem kontrolno-pomiarowym w całym cyklu ich życia, od zakupu, po likwidację.

Obsługa narzędziowni w SAP pozwala na szybki dostęp do informacji o posiadanych narzędziach i przyrządach pomiarowych z jednego miejsca, poprzez mechanizmy wyszukiwania i predefiniowane raporty. Ewidencja zużycia narzędzi może się odbywać według zleceń, pracowników i miejsc użytkowania.

Rozwiązanie umożliwia automatyczną kontrolę terminów przeglądów technicznych i legalizacji/kalibracji oraz tworzenie dokumentów zawiadomień i zleceń na potrzeby ich realizacji. Zastosowanie mechanizmu workflow pozwala powiadamiać odpowiednie osoby o konieczności realizacji prac związanych z przeglądami, kalibracją lub legalizacją.

Szybki dostęp do analiz awaryjności narzędzi i przyrządów oraz raportów kosztowych z napraw pozwala kontrolować jakość narzędzi i opłacalność napraw. Informacje te mogą być np. podstawą do decyzji o zmianie dostawcy lub zaniechaniu naprawy.

Obieg dokumentów w obszarze gospodarki narzędziami i przyrządami kontrolno-pomiarowymi jest uporządkowany i zoptymalizowany. Wewnętrzne potrzeby raportowe przedsiębiorstwa lub związane z wymogami prawnymi zaspokajają definiowalne formularze i raporty.

Rozwiązanie jest przystosowane do współpracy ze skanerami i drukarkami, a dodatkowo umożliwia eksport danych do plików zewnętrznych (doc, xls, pdf).

W firmach produkcyjnych narzędzia i sprzęt kontrolno-pomiarowy to tysiące pozycji, niejednokrotnie o bardzo dużej wartości materialnej. Efektywnie zarządzanie nimi, zgodnie z wdrożonymi normami jakości, to nie tylko dbanie o majątek firmy. Sprawne, na czas serwisowane urządzenia, mające aktualne zaświadczenia o legalizacji pozwalają zachować wysoką jakość produkcji i minimalizują ryzyko nieplanowanych przestojów z powodu awarii sprzętu.