W styczniu 1993 roku Unia Europejska ustanowiła system gromadzenia informacji o wewnątrzwspólnotowym handlu towarami. Zastąpiło to wymóg deklaracji celnej w handlu między państwami członkowskimi. Chodziło o ułatwienie prowadzenia działalności gospodarczej na jednolitym rynku UE. Celem kolejnego rozporządzenia (ze stycznia 2005 r.) było uproszczenie procesu zbierania wiarygodnych danych handlowych z krajów członkowskich UE i przesyłania informacji do urzędu statystycznego UE (Eurostat). Ten raport statystyczny służy na przykład do określenia bilansu płatniczego i całkowitych danych dotyczących handlu transgranicznego między różnymi krajami członkowskimi UE.
Raportowaniu Intrastat podlegają przedsiębiorstwa, których łączna wartość dokonanych przywozów lub wywozów towarów przekroczyła (w roku poprzedzającym rok sprawozdawczy lub w aktualnym roku sprawozdawczym) określoną wartość dla statystycznego progu podstawowego w przywozie lub wywozie, ustalonego na aktualny rok sprawozdawczy. Zazwyczaj każdy kraj członkowski co roku decyduje o wartości progowej, powyżej której firma musi przedłożyć ten raport statystyczny.
Intrastat – elementy wspólne
Treść raportu (elementy danych) jest bardzo podobna we wszystkich krajach członkowskich, z uwzględnieniem specyficznych wymogów krajowych.
Poniżej wymieniono wspólne elementy danych dotyczących przywozów i wywozów:
- Typ transakcji biznesowej – określa typ transakcji transgranicznej, zdefiniowanej na podstawie dwucyfrowego kodu numerycznego;
- Procedura – klasyfikuje różne przywozy i wysyłki do celów statystycznych (np. rozróżnienie importu towarów do swobodnego obrotu i czasowy importu towarów do dalszego przetwarzania w ramach umowy);
- Kraj wysyłki – kraj członkowski UE, z którego towary są wysyłane;
- Kraj przeznaczenia – kraj członkowski UE, w którym towary będą konsumowane;
- Region docelowy – region kraju członkowskiego UE, w którym towary będą konsumowane;
- Kraj pochodzenia – kraj członkowski UE, w którym towar jest produkowany. Kraj pochodzenia może również znajdować się poza UE;
- Region pochodzenia – region kraju członkowskiego UE, w którym towar jest produkowany;
- Masa netto towaru (produktu);
- Opis towaru – krótki opis towaru (produktu);
- Numer NIP klienta/dostawcy;
- Incoterms – międzynarodowe warunki handlowe dotyczące warunków dostawy uzgodnione między nadawcą a odbiorcą transakcji. Są to trzyznakowe kody alfa opublikowane przez Międzynarodową Izbę Handlową;
- Waluta sprzedawcy;
- Wartość faktury – łączna wartość towarów podlegająca opodatkowaniu;
- Wartość statystyczna – całkowita wartość towaru (produktu), w tym fracht, koszty ubezpieczenia;
- Kod towaru – kod numeryczny znany również jako kod taryfy celnej lub CN8, który oznacza nomenklaturę scaloną (8 cyfr), używaną do klasyfikacji towarów (produktów);
- Jednostka dodatkowa – w zależności od kodu taryfy celnej można zastosować dodatkową jednostkę miary, na przykład pary, tuziny itp. w celu określenia ilości lub objętości produktu;
- Rodzaj transportu – zwykle jednocyfrowy kod reprezentujący środek transportu np. 2 dla kolei, 3 dla dróg itp.;
- Port/lotnisko – kody specyficzne dla kraju reprezentujące port i lotniska.
Obecność Polski w Unii Europejskiej oznacza obowiązek sprawozdawczy firm prowadzących wymianę towarową z państwami członkowskimi. Obowiązek ten polega na dokonywaniu przez podmiot zgłoszeń Intrastat, czyli na przekazywaniu Krajowej Administracji Skarbowej, w wymaganej formie i w określony sposób, informacji na temat obrotu towarowego z państwami członkowskimi Wspólnoty.
Raport ma przyjętą i określona formę pliku XML, jest generowany jest przez system SAP i może być bezpośrednio wysłany do weryfikacji przez odpowiedni urząd celny. Deklaracja Intrastat jest składana za okres jednego miesiąca i dzieli się na dwie części: zakupową i sprzedażową. Obie części muszą być odpowiednio przygotowane (skonfigurowane) w systemie SAP, zgodnie z obowiązującymi aktami prawnymi.
W systemie starym i nowym
Realizując wdrożenia i rollouty SAP ERP, firma SNP Poland (aktualnie All for One Poland) wykonuje prace konfiguracyjne, tak by dostosować korporacyjny template do polskiej specyfiki prawnej i oczekiwań klientów. W systemie SAP ERP aplikacją do obsługi wszelkich usług związanych z handlem zagranicznym, w tym raportowania Intrastat, jest SAP Global Trade Services (GTS).
Firmy, które wdrażają lub migrują na SAP S/4HANA, mają możliwość rozpoczęcia korzystania z funkcjonalności handlu zagranicznego (International Trade) w S/4. Jest to uproszczona wersja SAP GTS, m.in. do obsługi raportowania Intrastat.
Firmy pracujące na SAP S/4 oraz SAP GTS mogą korzystać z nowych funkcji Intrastat. Główną zaletą takiego podejścia jest szybsze i dokładniejsze tworzenie aktualizacji statusu międzynarodowych przepływów towarów. Firma SAP rozwija także narzędzia do monitorowania legalności działalności eksportowej (Legal Control). Producent oprogramowania deklaruje, że narzędzie GTS będzie nadal rozwijane i zostanie utrzymany wysoki stopień integracji z S/4HANA.
To dobra wiadomość dla naszych klientów, szczególnie firm, które korzystają dodatkowo z systemów logistycznych. Wygląda na to, że SAP GTS nadal będzie podstawowym rozwiązaniem do obsługi ceł i handlu zagranicznego, gromadząc dane z wielu systemów.
Nowe funkcje do obsługi handlu zagranicznego w SAP S/4HANA są zgrupowane w narzędziu SAP S/4HANA for International Trade, które z kolei jest częścią modułu Governance, Risk and Control (GRC).