Duża liczba zmiennych

Zaplanowanie i dostosowanie wielkości środowiska IT dla systemów SAP jest niemałym wyzwaniem projektowym i organizacyjnym, zarówno kiedy planuje się wdrożenie systemu od podstaw, jak i wtedy, gdy modernizuje się istniejącą infrastrukturę do S/4HANA.

Pod uwagę trzeba wziąć dużo zmiennych, co do których należy przyjąć pewne warunki początkowe, a następnie oszacować ich zmiany w czasie, w uśredniony sposób, bazując na aktualnej lub spodziewanej ilości użytkowników systemu, lub i też na wydajności, np. liczba linii zamówień czy faktur w ciągu roku, miesiąca, dnia. To tylko bardzo drobny przykład z mnóstwa generowanych w systemie zapisów. Za nimi kryje się mniej lub bardziej skomplikowana logika biznesowa, wynikająca ze specyfiki działania danej organizacji, funkcji SAP, niestandardowych integracji etc. To powoduje wysoką niepowtarzalność każdego projektu, a tym samym zwiększa niepewność przewidywań co do wielkości niezbędnej infrastruktury technicznej.

Pamiętać trzeba również o tym, że zakup niezbędnego sprzętu zazwyczaj musi spełniać oczekiwania co do wydajności przez kolejne 3 lata. Ponadto wziąć trzeba pod uwagę, że obciążenie systemów nie jest stałe w czasie. Może się zmieniać w zależności od godziny, dni, miesięcy, będąc uzależnionym od różnych aktywności biznesowych (cykle produkcyjne, kampanie marketingowe, okresowe obowiązki wynikające z uwarunkowań prawnych, jak rozliczenia podatkowe i inne). Już na etapie planowania wdrożenia należy dokonać w miarę dokładnego oszacowania, aby przygotować zasoby IT na maksymalne szczyty obciążeń. Niestety, poza takimi szczytami, znaczna część mocy, zakupiona bardzo dużymi nakładami finansowymi pozostaje niewykorzystana.

Na to wszystko nakładają się kwestie, często zapominane w kalkulacjach kosztów, utrzymania środowisk IT, takie jak przygotowanie i utrzymanie własnej serwerowni, która wymaga np:

  • odpowiedniej ochrony fizycznej i teletechnicznej,
  • stabilnych warunków otoczenia zapewnianych przez klimatyzację i wentylację,
  • niezawodności przyłączy energetycznych oraz systemów zasilania awaryjnego (UPSy, agregaty),
  • niezawodności łączy internetowych oraz spełnienia wymagań odnośnie przepustowości i opóźnień sieciowych,
  • niezawodnego i skutecznego systemu przeciwpożarowego.

A co, gdyby…

A może tak pozbyć się tych problemów i wykorzystać do tego celu rozwiązania chmur obliczeniowych (cloud computing)? Dzięki nim można elastycznie zarządzać pojemnością zasobów obliczeniowych, jak i przenieść część odpowiedzialności za utrzymywanie wybranych elementów infrastruktury IT na dostawcę. Co dzięki temu można uzyskać? Obrazuje to poniższa grafika.

Wykorzystanie rozwiązań chmur obliczeniowych

Zieloną linią oznaczono pojemność tradycyjnego centrum przetwarzania danych, czyli mówiąc potocznie serwerowni. Każdy jej wzrost oznacza uprzednie nakłady inwestycyjne, których zaplanowanie i realizacja wymagają relatywnie dużo czasu w porównaniu do zmian zapotrzebowania. Żółtą linią oznaczona została zagregowana zmiana zapotrzebowania na pojemność i wydajność infrastruktury IT w organizacji. W sytuacji, kiedy korzystamy z własnej serwerowni, należy z odpowiednio dużym wyprzedzeniem planować zakupy sprzętu IT, aby sprostać wzrostom zapotrzebowania w perspektywie maksymalnych wartości. Większe ilości sprzętu do obsługi i utrzymania mogą się również wiązać z koniecznością zatrudniana dodatkowych specjalistów IT. Natomiast fioletową linią zaznaczono, jak – w przybliżony sposób – chmura obliczeniowa pozwala rozwiązać problemy z dostosowywaniem wielkości infrastruktury IT.

Jak widać, rozwiązania cloud computing pozwalają zastąpić wydatki inwestycyjne (CAPEX) wydatkami operacyjnymi (OPEX), uzależnionymi od aktualnych wymagań organizacji. Nie ma również konieczności korzystania z tak wielu specjalistów IT, skoro za utrzymanie części IT odpowiada dostawca chmury.

Przy czym pamiętać należy, że nie każdy dostawca uzyskał certyfikację firmy SAP, która potwierdza, że działanie systemu SAP opartego o technologię przetwarzania in-memory SAP HANA w chmurze zostało pomyślnie przetestowane. Aby zapewnić sobie pewność działania, warto brać pod uwagę tylko tych dostawców, którzy spełniają rygorystyczne warunki certyfikacji dla infrastruktury SAP.

Mimo restrykcyjnych wymagań, stawianych przez SAP, wybór jest całkiem spory. Można wybierać spośród rozwiązań takich jak:

  • usługi w chmurze prywatnej dostarczanej przez SNP (aktualnie All for One Poland) – All for One Cloud Platform
  • usługi chmurowe dostarczane przez SAP (SAP HANA Enterprise Cloud, SAP HANA Cloud Platfrom, S/4HANA Cloud Private Option)
  • usługi w chmurze publicznej w modelu IaaS (Infrastructure as a Service), np. Amazon Web Services (AWS), Microsoft Azure, Alibaba Cloud, Google Cloud itp.

Czym różnią się te usługi? Którego dostawcę wybrać? Warto poznać specyfikę każdej z nich, aby wybrać rozwiązanie jak najlepiej dostosowane do wymagań i oczekiwań własnej organizacji.

Chmury publiczne

Usługi w chmurze publicznej w modelu IaaS (Infrastructure as a Service) różnią się zakresem odpowiedzialności poszczególnych dostawców. Zwykle jednak oferują oni przede wszystkim niezbędną platformę programową do tworzenia kompletnych środowisk wirtualnych (wirtualne data center), w których można uruchamiać:

  • wirtualne serwery, na których można zainstalować i utrzymywać rozwiązania SAP S4/HANA,
  • różne komponenty sieciowe, które zapewniają całkowitą izolację logiczną wirtualnego data center jednej firmy od środowisk innych firm oraz jednocześnie zapewniają łączność z siecią firmową lub przez internet,
  • komponenty sprzętowe, takie jak dedykowane hosty fizyczne (hypervisors) dla zapewnienia dodatkowej separacji na poziomie wirtualizacji serwerów,
  • usługi pamięci masowych do przechowywania backupów całych systemów, jak i baz danych,
  • inne usługi, które otwierają nowe możliwości efektywnego tworzenia środowisk zapasowego centrum przetwarzania danych.

Usługi w chmurze publicznej są oferowane jako platforma programowania, co pozwala na bardzo wysoki poziom automatyzacji w tworzeniu i zarządzaniu wirtualnym data center. Infrastruktura może być zdefiniowana jako kod maszynowy, który z łatwością może zostać wykorzystany do np. częstego powoływania i odświeżania środowisk testowych. Scenariuszy wykorzystania takich możliwości automatyzacji jest mnóstwo. Istotne jest, aby mieć świadomość tego, że usługi w chmurach publicznych dają wiele niespotykanych w środowiskach on-premise możliwości.

Pojawia się jednak pytanie, czy szeroki wachlarz możliwości zarządzania środowiskami SAP, jest tym, czego potrzebują firmy korzystające z SAP.

Z reguły podstawowym oczekiwaniem jest, aby na co dzień systemy działały niezawodnie i wydajnie. Wymaga to zapewnienia ciągłego monitoringu pojemności i niezawodności infrastruktury IT, aby móc zapobiegać awariom lub reagować na nie, zanim ktokolwiek zauważy problem z jej działaniem.

Czy dostawcy chmury publicznej dostarczają takie usługi? Otóż nie. Większość publicznych operatorów zapewnia jedynie możliwości ich technicznej realizacji. A to, w jakim zakresie i z jakich narzędzi skorzystają firmy, zależy od każdej z nich. Zatem, aby z takich usług skorzystać, trzeba posiadać niezbędną wiedzę i umiejętności, jak dostosować architekturę wirtualną do wymagań SAP, jak ją wdrożyć i utrzymywać.

Nawet najlepszy dostawca nie jest w stanie zapewnić 100% gwarancji ciągłości działania systemów. A biorąc pod uwagę, jak krytyczną rolę dla ciągłości działania organizacji odgrywają systemy SAP, na pewno każda firma chce mieć gwarancję, że w razie zaistnienia poważnej awarii czy katastrofy systemy zostaną przywrócone do działania w określonym czasie oraz do określonego punktu w czasie zgodnie z wymaganiami określonymi parametrami, odpowiednio RTO (Recovery Time Objective) i RPO (Recovery Point Objective).

Zatem trzeba posiadać sporą wiedzę i niezbędne narzędzia, aby skonfigurować rozwiązania kopii zapasowych, opracować plany i procedury tworzenia kopii zapasowych oraz przywracania po awarii, jak i mieć pewność, że zostały one pomyślnie potwierdzone w scenariuszach testowych. Mnogość wyzwań i ryzyk powoduje konieczność zatrudnienia specjalistów z wielu dziedzin, co będzie generować dodatkowe koszty, przy czym odpowiedzialność za ryzyka nadal pozostaje po stronie organizacji.

Mówiąc dobitniej: mimo swoich wielkich możliwości, chmura publiczna nie odciąża swojego klienta od wyzwań i zagadnień administracyjnych. Żeby cieszyć się jej zaletami, trzeba dysponować teamem specjalistów od zarządzania środowiskiem SAP lub wesprzeć się firmą, która tego typu umiejętności posiada.

Chmury prywatne

Na przykład SAP HANA Enterprise Cloud (SAP HEC) jest rozwiązaniem typu chmura prywatna (private cloud), w modelu usługowym nazywanym „platforma jako usługa”, w skrócie PaaS (z ang. Platform as a Service).

Cechami charakterystycznymi tego rozwiązania jest to, że pracownicy klienta nie mają dostępu do zarządzania całą podległą infrastrukturą SAP, włączając w to systemy operacyjne, bazę danych, backupy etc. Większość komponentów programowych jest zarządzana przez firmę SAP.

Szczegółowy zakres odpowiedzialności określa umowa, w której zdefiniowane są zakresy usług wchodzących w skład opłaty miesięcznej oraz dostępnych za dodatkową opłatą. Zakres nieobjęty opłatą miesięczną dla SAP może być obsługiwany przez inne zespoły (administratorów klienta czy jego dostawców), ale nie zakłada dostępu klienta do warstwy np. systemu operacyjnego i bazy danych. Każda zmiana na takim poziomie wymaga wystawienia zgłoszenia serwisowego do SAP przez uprawnioną osobę.

W pakiecie otrzymujemy zatem wiele, ale nie wszystko. Przykładowo, w ramach standardowego pakietu SAP HEC, po stronie klienta pozostają do wykonania poniższe zadania:

  • wymiarowanie infrastruktury dla systemów SAP,
  • ustawienie monitoringu systemów SAP w SAP Solution Manager,
  • analiza wydajności systemu,
  • rekomendacje zmian parametrów systemu SAP w zależności od potrzeb biznesowych,
  • implementacja not aplikacyjnych,
  • analiza błędów SAP, jakie występują podczas pracy systemu.

Oznacza to konieczność zapewnienia po stronie klienta opieki administracyjnej dla systemów w chmurze SAP HEC. Można to zrealizować na wiele sposób, np.: poprzez budowę własnego zespołu kompetencyjnego, zlecenie tego firmie outsourcingowej lub wykupienie dodatkowych usług w SAP.

Innowacyjne rozwiązania cloud computing stwarzają bardzo ciekawe, niespotykane dotąd możliwości tworzenia rozwiązań IT, które mogą w istotny sposób przełożyć się na nowe możliwości i korzyści biznesowe.  Dlatego warto rozważyć ich zastosowanie w dowolnych scenariuszach wdrażania i utrzymania rozwiązań SAP S/4HANA.

Tomasz Drozdowski, Lider Zespołu Utrzymania Systemów, All for One Poland

Administracja systemami
SNP (aktualnie All for One Poland) administruje systemami klientów zarówno w chmurach prywatnych, jak i publicznych, dostarczanych zarówno przez SNP, SAP jak i innych dostawców.
Firma nie musi posiadać własnego zespołu administratorów, by zarządzać swoim środowiskiem SAP utrzymywanym w chmurze. Rozwiązaniem jest administracja SAP w imieniu klienta przez specjalistów SNP, na podstawie stałej umowy i parametrów SLA. Przedmiotem umowy jest stała opieka w formie monitoringu i analizy środowiska, wraz z jasno określonym pakietem prac technicznych, którego celem jest zapewnienie ustalonej wydajności i dostępności systemu.
W zależności od potrzeby, możemy zapewnić pełną opiekę administracyjną (outsourcing administracji SAP) lub realizować wsparcie drugiego poziomu (wsparcie administratorów SAP klienta, np. w rozwiązywaniu wybranych problemów).
Tomasz Drozdowski, Lider Zespołu Utrzymania Systemów, All for One Poland