Basell Orlen Polyolefins sp. z o.o. (BOP), jedna z najszybciej rozwijających się firm z branży petrochemicznej w Polsce, wdrożyła kompleksowe rozwiązanie SAP, obejmujące dwa obszary: produkcyjny i handlowy. Partnerem wdrożeniowym było BCC (aktualnie All for One Poland). Ze względu na intensywny rozwój i stałe poszerzanie sieci dystrybucji produktów firma przebudowała rozwiązania ERP, tak aby odpowiadały one rosnącym potrzebom BOP w zakresie wsparcia zarządzania przez systemy informatyczne.
Na swoje
Projekt składał się z dwóch etapów. Pierwszy, zrealizowany w 2005 r., polegał na kompleksowym wdrożeniu SAP w powstającej wtedy spółce handlowej, w pełni zależnej od BOP – Basell Orlen Polyolefins Sprzedaż sp. z o.o.
W drugim etapie rozszerzono system o aspekty produkcyjne dla spółki BOP. Podstawą były ustawienia używane do tej pory w systemie centralnym PKN ORLEN, z którego korzysta wiele firm z Grupy Kapitałowej ORLEN. Migracja z systemu centralnego na system własny BOP, rozpoczęta w kwietniu 2006 r, była połączona z szerokim dostosowaniem wcześniej funkcjonującego rozwiązania do wymagań BOP.
Projekt w spółce produkcyjnej BOP został zakończony na początku 2007 r. Obecnie BOP korzysta z kompleksowego rozwiązania informatycznego obsługującego działalność obu spółek, w pełni przystosowanego do ich potrzeb, funkcjonującego na własnej platformie sprzętowej.
Co to znaczy „wydzielić system”
Przedsięwzięcia wydzielenia systemu z rozwiązania centralnego wynikają zazwyczaj z istotnych zmian w biznesie firmy. Przykładowo może to być związane z wydzieleniem części biznesu (zakładu, rodzaju działalności) w osobny podmiot w celu dalszego rozwoju lub też w celu sprzedaży innemu inwestorowi.
W przypadku BOP wydzielenie systemu było konsekwencją dynamicznego rozwoju firmy. Obsługa procesów BOP w systemie centralnym była dobrym rozwiązaniem w początkowej fazie istnienia przedsiębiorstwa. W miarę rozwoju firmy rosły potrzeby zaawansowanych rozwiązań informatycznych.
Niebanalny projekt
Pod nazwą migracji rozumie się przedsięwzięcia informatyczne o bardzo różnym stopniu złożoności. W przypadku migracji dla spółki produkcyjnej BOP był to praktycznie pełen projekt wdrożeniowy. Projekt migracji jednostki gospodarczej został powiązany z dostosowaniem i rozszerzeniem bieżącej funkcjonalności, przy czym główną zasadą było zachowanie lub powrót do standardu SAP tam, gdzie było to możliwe.
W takim projekcie migracji przechodzimy wszystkie standardowe fazy wdrożenia systemu. Na etapie koncepcji i realizacji z jednej strony dysponujemy ułatwieniem, jakim jest nadal działający zestaw programów i ustawień konfiguracyjnych z dotychczasowego systemu centralnego. Z drugiej strony migracja na własny system daje okazję do lepszego dostosowania systemu do konkretnych potrzeb w stosunku do przypadku, gdy jednostka gospodarcza jest utrzymywana na systemie spółki-matki.
Oczekiwania użytkowników biznesowych, zainteresowanie specjalistów IT, by jak najbliżej trzymać się standardu SAP, oraz dotrzymanie terminu startu produkcyjnego wymagało sprawnego zarządzania oczekiwaniami biznesowymi przedsiębiorstwa – w czym ogromną pomocą był kompetentny kierownik projektu ze strony BOP.
Złożonym zagadnieniem okazało się zachowanie sprawności interfejsów. Działanie spółki handlowej, produkcyjnej oraz spółek-matek było powiązane przez elektroniczną wymianę dokumentów, pozwalającą na znaczną automatyzację obiegu informacji w procesie biznesowym.
Zakres wdrożenia SAP w BOP
- rachunkowość finansowa (FI)
- księgowość majątku trwałego (FI-AA)
- zarządzanie środkami pieniężnymi (TR)
- kontroling (CO, CO-PA, ML)
- system projektowy (PS)
- gospodarka materiałowa i zaopatrzenie (MM)
- sprzedaż i dystrybucja (SD)
Przełączenie systemów, mające miejsce na przełomie lat 2006/2007, nie oznaczało natychmiastowego zamknięcia działania jednostki gospodarczej w systemie centralnym. Dokumenty dotyczące roku 2006 spływały jeszcze w styczniu 2007 r. i jako takie wymagały kierowania do starego systemu.
Sam proces przełączenia i startu produkcyjnego angażował jednocześnie nie tylko BOP, ale również system spółki Basell, co wymagało koordynacji pracy rozproszonego geograficznie zespołu.
Okiem dyrektora finansowego
Wdrożenie systemu SAP w BOP było zwieńczeniem prac rozpoczętych w momencie powstania spółki, których pierwszym i najważniejszym etapem w zakresie IT było uruchomienie rozwiązania SAP w naszej spółce sprzedażowej oraz integracja systemów SAP działających w spółce sprzedażowej, samym BOP oraz odbiorcy produktów – spółce z grupy Basell. Od początku działalności BOP korzystał z systemu SAP wdrożonego w PKN ORLEN, co wiązało się z pracą w stabilnym i bezpiecznym środowisku. Jednak rozwiązanie to służyło przede wszystkim ORLEN i to użytkownicy ORLEN w pierwszej kolejności otrzymywali wsparcie ze strony swoich specjalistów SAP. Z punktu widzenia BOP własne rozwiązanie SAP ma przede wszystkim znaczenie jakościowe – tworzy narzędzie dopasowane do potrzeb BOP, bez dodatkowych poziomów komplikacji, które zmuszona była stosować w swoim systemie Grupa ORLEN. Przy wdrożeniu BOP oparł się na własnych, już doświadczonych kadrach z działu informatyki, ale również na doświadczonych i świadomych swoich potrzeb użytkownikach poprzedniego systemu. Partnerem we wdrożeniu była firma BCC, która wspierała BOP w poprzednich projektach SAP – również ona wykazała się dużą świadomością potrzeb klienta oraz wypracowanymi standardami współpracy.
Robert Bednarski, Członek Zarządu, Dyrektor Finansowy BOP
Księga materiałowa
Jednym z przykładów zupełnie nowej funkcjonalności, przystosowanej do oczekiwań BOP, jest księga materiałowa (ML – Material Legder). Uruchomienie ML umożliwiło lepsze zarządzanie kosztami produkcji. Podstawową korzyścią jest możliwość prostego ustalenia wielkości kosztów rzeczywistych z dokładnością do indeksu materiałowego. Do tych informacji można dotrzeć, wykorzystując standardowe dostępne w systemie raporty, bez konieczności tworzenia własnych raportów. Zastosowanie księgi materiałowej pozwoliło wyeliminować wcześniej stosowane rozszerzenia, odpowiadające za rozksięgowanie odchyleń produkcyjnych na zapas i wykorzystanie.
Stare rozwiązanie pozwalało jedynie na prostą analizę w kontrolingu. Uruchomienie księgi pozwoliło oprzeć tę funkcję na standardowym rozwiązaniu SAP oraz uzyskać łatwy dostęp do rozszerzonej, aktualnej informacji o kosztach nabycia i produkcji.
System projektowy
Dosyć nietypowe było wdrożenie modułu PS (Project System – zarządzanie projektami i przedsięwzięciami). Był on już używany w poprzednim SAP do rozliczania nakładów inwestycyjnych na środki trwałe. Dla celów rachunkowych rozwiązanie to musiało pozostać, jednak w ramach migracji zdecydowano się rozszerzyć jego zastosowanie, m.in. dla potrzeb procesu budżetowania w dziale IT BOP.
Obecnie BOP korzysta z kompleksowego rozwiązania informatycznego obsługującego, w pełni przystosowanego do jego potrzeb, funkcjonującego na własnej platformie sprzętowej
„Wcześniej brakowało mi jednego miejsca, gdzie mógłbym na bieżąco monitorować status budżetu mojego działu – w jednym miejscu klasyczne koszty, w drugim środki trwałe, w innym składniki niskocenne. W nowym PS mam wszystko w jednym miejscu, tu są księgowane koszty, prowadzone są duże i małe projekty i ujmowane wydatki z nimi związane. Pilotażowo cały budżet IT BOP na 2007 r. został zbudowany w oparciu o hierarchię w PS. Po pierwszym kwartale widać już, że był to bardzo dobry pomysł, i w przyszłości zostanie rozszerzony na inne obszary firmy”. – mówi Hubert Kacprzak, IT Menedżer w BOP i szef projektu SAP.
Integracja z zewnętrznym systemem remontowym
W ramach projektu przeprowadzono głęboką integrację systemu SAP z zewnętrznym systemem gospodarki remontowej. Ponieważ mechanizmy integracyjne w systemie remontowym były tworzone od podstaw, zdecydowano, by użyć standardowych scenariuszy SAP ALE. Danych wymienianych za pośrednictwem interfejsów jest wiele – od zapotrzebowań i zamówień na części zamienne, przez ruchy materiałowe z nimi związane, po wprowadzanie faktur za usługi remontowe.
Wszystkie operacje są przetwarzane on-line za pomocą komunikatów Idoc, co powoduje, że informacje w obydwu systemach są zawsze spójne.
Korzyści z bycia „na swoim”
Hubert Kacprzak podsumowuje: „Od stycznia pracujemy w systemie SAP, który jest w pełni dostosowany do specyfiki działalności naszej spółki produkcyjnej i sprzedażowej. W efekcie prowadzonych wspólnie z BCC projektów mamy rozwiązanie skupiające wszystkie procesy w jednym systemie, co prowadzi do bardziej efektywnego zarządzania”.
Możliwość zarządzania z jednego miejsca obiema jednostkami gospodarczymi, niedostępna przy wcześniejszym rozdziale, upraszcza zarządzanie. Dodatkowo wprowadzanie zmian we własnym systemie pozwala uprościć proces weryfikacji zgodności zmian z rozwiązaniem korporacyjnym. Zmiany przez to zachodzą szybciej i są bardziej ekonomiczne.
Swoboda w zakresie zarządzania architekturą IT umożliwia BOP sprawne reagowanie na zmieniające się wymagania czy obciążenie systemu.
Utrzymywanie systemu na własnych maszynach pozwala dynamicznie przydzielać moc obliczeniową na potrzeby poszczególnych pracujących serwerów. Ułatwia też znalezienie miejsca na instalację kolejnych komponentów, takich jak portal korporacyjny czy system elektronicznej archiwizacji dokumentów papierowych (faktur zakupowych) powiązany z Workflow.
Nowe projekty SAP w BOP
Wdrożenie SAP NetWeaver Portal. W kwietniu 2007 r. BOP podjął decyzję o uruchomieniu, w oparciu o rozwiązanie SAP NetWeaver Portal, wewnętrznego intranetu dla pracowników. Podstawową funkcjonalnością portalu będzie serwis informacyjny dla pracowników, zawierający ogólne informacje o firmie, organizacji, procesach i standardach bezpieczeństwa – BOP przykłada dużą wagę do zachowania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Kolejną ważną funkcjonalnością są dostępne dla handlowców BOP raporty sprzedażowe oraz dedykowane narzędzie raportowe – kokpit menedżera. Dalsze funkcjonalności to udostępnienie w postaci elektronicznej wniosków i formularzy, forum, ankiety i konkursy, możliwość rozliczania telefonów. Portal będzie także stanowił punkt wejścia do używanych przez BOP aplikacji biznesowych, a dzięki zastosowaniu mechanizmu Single Sign-On użytkownicy nie będą musieli logować się do nich wielokrotnie – wystarczy, że zalogują się do swojego stanowiska roboczego.
Wdrożenie Workflow i systemu archiwizacji optycznej
Również w kwietniu 2007 r. BOP rozpoczął wdrożenie procesu Workflow dla akceptacji faktur zakupowych. Projekt zakłada wykorzystanie zewnętrznego systemu archiwizacji optycznej, zintegrowanego z SAP za pomocą standardowego mechanizmu ArchiveLink, do przechowywania zeskanowanych obrazów faktur, oraz mechanizmu Workflow w SAP do zautomatyzowania procesu opisu i akceptacji dokumentu, który wcześniej w postaci papierowej krążył między zainteresowanymi osobami. Uruchomienie Workflow oraz zewnętrznego systemu archiwizacji otwiera szersze możliwości, takie jak akceptacja faktur przychodzących drogą elektroniczną czy archiwizacja optyczna wydruków z systemu, które nie są natychmiast potrzebne w postaci papierowej.
Rola outsourcingu i serwisu
BOP jeszcze przed migracją jednostki gospodarczej korzystał z usług outsourcingowych BCC w zakresie wsparcia specjalistów IT i monitorowania systemu ERP. Po wdrożeniu nowej jednostki rozszerzenie zakresu wsparcia było naturalną konsekwencją. Korzystanie z takich usług pozwala wesprzeć specjalistów IT BOP w rozwiązywaniu problemów, na które mogą natrafić użytkownicy systemu, przez wykorzystanie dostępnych zdalnie profesjonalistów, posiadających dużą wiedzę o SAP. Drobne zmiany funkcjonowania systemu są wprowadzane w krótkim czasie i nie wymagają uruchamiania projektu czy też angażowania czasu konsultantów w pełnym wymiarze, co przekłada się na obniżenie całkowitego kosztu obsługi rozwiązania.
Nowe horyzonty
Przeniesienie rozwiązań IT „na własny grunt” dało też możliwość do wdrażania kolejnych projektów informatycznych, rozszerzających możliwości IT na nowe obszary.
BOP wciela tu w życie strategię wykorzystania rozwiązań IT jednego producenta wszędzie tam, gdzie jest to możliwe. Przyczynia się to do obniżenia całkowitych kosztów posiadania (TCO) rozbudowywanej infrastruktury IT, w tym redukcji kosztów integracji systemów, kosztów nabycia i utrzymania kompetencji z różnych rozwiązań i technologii IT. Stąd rozpoczęte wiosną 2007 r., we współpracy z BCC, projekty w zakresie SAP NetWeaver Portal i wsparcia obiegu dokumentów.
Okiem kierownika projektu
Podczas pierwszego projektu (dla spółki sprzedażowej) konsultantami ze strony BCC (aktualnie All for One Poland) często byli obecni szefowie poszczególnych zespołów. Dużo się od nich nauczyliśmy i zawdzięczamy to, że zespół IT BOP, w którym średnia wieku była wtedy poniżej 30 lat, nabrał bardzo wysokich kompetencji. W drugim projekcie (migracji dla spółki produkcyjnej BOP) młodsi konsultanci BCC mieli już po naszej stronie partnerów do dyskusji. Często musieliśmy hamować konsultantów, aby nie zgadzali się na wszystkie pomysły „biznesu”, szczególnie te wymagające rozszerzeń standardu SAP. Czasem kolejne spotkanie i dogłębne przedyskutowanie sytuacji powodowało, że rozwiązanie jednak pozostawało w standardzie, co – jak wiadomo – znacznie obniża zarówno koszty wdrożenia oraz przede wszystkim utrzymania systemu. Priorytetem jednak było oczywiście jak najlepsze obsłużenie wszystkich procesów. Często właśnie po namowach zespołu IT procesy były rozszerzane przez biznes o dodatkowe elementy. W każdym projekcie są chwile trudne, ale też i wesołe. Trudne długo będzie wspominał zespół Basis. Jak wspomina jeden z naszych administratorów, Marcin Nobis – okazuje się, że przez weekend można na „czystym” sprzęcie od początku zainstalować systemy operacyjne oraz SAP-a. „Pad” nastąpił w piątek podczas wgrywania nowych patchy na gotowy już system, a poniedziałek był pierwszym dniem konfiguracji systemu przez konsultantów modułowych. Zdążyliśmy wtedy na przysłowiowe „za pięć dwunasta”.
Hubert Kacprzak, IT Manager w BOP i szef projektu SAP
Basell Orlen Polyolefins sp. z o.o. (BOP) wprowadza wysokie standardy w przemyśle i przetwórstwie tworzyw sztucznych w Polsce. BOP jest spółką joint venture utworzoną przez Basell Europe Holdings B.V. i PKN ORLEN SA, w której każdy z partnerów ma 50% udziałów. Spółka posiada w Płocku dwa zakłady do produkcji polipropylenu i polietylenu, należące do jednych z najnowocześniejszych i największych tego typu w Europie. Basell jest producentem i dystrybutorem polipropylenu i polietylenu oraz zaawansowanych produktów poliolefinowych.